In een onderzoek naar goede voornemens lazen Groningse onderzoekers aan studenten een verhaaltje voor over de gezondheidsrisico’s van te weinig groente en fruit eten. De helft van de studenten kreeg hierbij oogbewegingen aangeboden. Vooral bij studenten die maar matig om hun gezondheid gaven, nam door oogbewegingen de intentie toe om groente en fruit te nuttigen. De feitelijke groente- en fruitconsumptie is niet gemeten.
Gezondheidsvoorlichting leidt niet tot gedragsverandering, als de ontvanger de informatie eenvoudigweg niet laat binnen komen om nare gevoelens van bedreiging te verminderen. Dit noemen de onderzoekers een defensieve reactie. Nare gevoelens van bedreiging kunnen ontstaan doordat de gezondheidsvoorlichting mentale angstaanjagende voorstellingen oproept of activeert. Voorstelbaar is dat, wanneer de ontvanger bijvoorbeeld hoort dat te weinig groente of fruit eten tot kanker leidt, hij zich gelijk een voorstelling vormt van hoe dood door kanker eruit ziet. Op basis van de werkgeheugentheorie is te verwachten dat werkgeheugenbelasting door oogbewegingen ervoor zorgt dat zo’n nare voorstelling zijn emotionaliteit en levendigheid verliest. Een defensieve reactie is dan onnodig: een indirect effect van oogbewegingen. De onderzoekers veronderstelden daarnaast een direct effect van oogbewegingen op de defensieve reactie. Zij halen hierbij onderzoek uit de jaren zeventig aan dat liet zien dat defensieve cognitieve reacties afnemen door afleiding.
De onderzoekers duiden de oogbewegingen die zij toepasten in hun artikel telkens aan met de term ‘EMDR’. Er is echter alleen sprake van de oogbewegingen uit EMDR en niet van overige onderdelen van het protocol.
Dit onderzoek laat zien dat oogbewegingen of andere vormen van werkgeheugenbelasting niet alleen zinvol zijn bij behandeling van PTSS of andere psychopathologie waarbij emotioneel beladen beelden een rol spelen. Ook op andere terreinen zoals gezondheidsvoorlichting lijken oogbewegingen meerwaarde te hebben.