In Groningen hebben dertien poliklinische eetstoornispatiënten
deelgenomen aan een verkennende
studie naar de effecten van EMDR op negatieve lichaamsbeleving.
Na afloop was deze minder negatief.
De patiënten hadden na hun EMDR-behandeling van gemiddeld
5,4 sessies meer waardering voor hun lichaamsomvang,
ze voelden zich vertrouwder met hun lijf en ze
waren in het algemeen meer tevreden met hun lichamelijk
voorkomen. De waardering voor specifieke lichaamsdelen
verbeterde niet.
Een negatieve lichaamsbeleving is een notoir moeilijk te
beïnvloeden, maar belangrijke instandhoudende factor bij
eetstoornissen. In eerder gecontroleerd onderzoek naar
de effecten van EMDR bij eetstoornissen bleek de behandeling
effectief in de vermindering van de last van specifieke
negatieve lichaamservaringen, maar er trad geen
generalisatie op naar algemene lichaamsbelevingsmaten.
In deze studie richtte de EMDR zich direct op belastende
ervaringen die volgens de inschatting van de therapeuten
geleid hadden tot de eetstoornis. Patiënten bij wie zulke
ervaringen ontbraken, kregen een rechtsom-behandeling,
gericht op het negatief zelfbeeld. Dit zelfbeeld komt veel
voor bij eetstoornissen en zou vaak zowel tot de overwaardering
voor controle over eten, gewicht en uiterlijk leiden,
als deze in stand houden. In deze studie kregen elf van
de dertien patiënten een dergelijke rechtsom-behandeling
gericht op het zelfbeeld. Bij acht van de dertien was EMDR
de enige behandeling. Vijf van dertien volgden parallel aan
de EMDR een dieetmanagementgroep.
Veelbelovend is de bevinding dat met EMDR al na enkele
sessies een verbetering in de doorgaans hardnekkige,
negatieve lichaamsbeleving kon worden vastgesteld. De
studieresultaten suggereren dat het zinvol is om EMDR
al direct bij de start van de behandeling aan te bieden,
in plaats van, of parallel aan, het gewone behandelprogramma.
Eerst stabiliseren lijkt niet nodig. Uiteraard is gecontroleerd
onderzoek nodig om definitieve uitspraken te
kunnen doen.
Pepers, A. en Swart, M. (2014). Welke bijdrage kan EMDR leveren aan de behandeling
van eetstoornissen? Eerste behandelresultaten van een exploratief
onderzoek naar de behandeleffecten op lichaamsbeleving. GGzet Wetenschappelijk,
18 (2), 79- 91.